Bugün ki yazımda: yaklaşık on yıl çalıştığım Zabıta Teşkilatının Belediyeler nezdindeki yerini ve önemini ortaya koymaya çalışacağım. 5393 sayılı Belediye kanunun Belediye teşkilâtı başlıklı Madde 48- Belediye teşkilâtı, norm kadroya uygun olarak yazı işleri, malî hizmetler, fen işleri ve zabıta birimlerinden oluşur. Beldenin nüfusu, fizikî ve coğrafî yapısı, ekonomik, sosyal ve kültürel özellikleri ile gelişme potansiyeli dikkate alınarak, norm kadro ilke ve standartlarına uygun olarak gerektiğinde sağlık, itfaiye, imar, insan kaynakları, hukuk işleri ve ihtiyaca göre diğer birimler oluşturulabilir. Bu birimlerin kurulması, kaldırılması veya birleştirilmesi belediye meclisinin kararıyla olur. Hükmüne amirdir.   Kanunun 48. maddesinden anlaşılacağı üzere; Belediye Zabıta Teşkilatları belediyelerin asli ve norm kadroya uygun çalışması gereken bir birimidir. Ancak günümüzde birçok belediyenin Zabıta Teşkilatları incelendiğinde; profesyonel ve norm kadroya göre çalışmadığı, birim içeresinde çok farklı statülerin olduğu( Zabıta Memuru, memur, işçi, taşeron), liyakatten uzak, seçilen belediye başkanlarının ve belediye üst yönetimlerinin günlük siyasi yaklaşım ve keyfiyetine göre zabıta kadrolarının belirlendiği ve çalıştırıldığı görülmektedir.   Oysa Zabıta Teşkilatları kendine özgü özel bir yönetmeliği olan, görev yaptığı Beldenin düzenini muhafaza eden, belde halkının esenlik, sağlık ve huzurunu koruyan, yetkili organların bu amaçla alacakları kararları uygulayan;   İmar, çevre, sağlık, trafik, toplu ulaşım araçlarının denetimi, ruhsatlandırılması, turizm, toptancı hali, otogar, deniz, işyeri ruhsat, pazar yerleri,  tüketici hakları, ilan ve reklam, dilencilik, işgal vb. görevleri yapan, Belediye Zabıta Yönetmeliği, Belediye Emir ve Yasakları Yönetmeliğinde yer alan, birçok kanun ve yönetmeliğin görev verdiği denetim görevini yerine getiren,  gerektiğinde 5326 sayılı Kabahatler Kanununa göre cezai işlem uygulayan; görev, yetki ve sorumlulukları oldukça fazla olan özel silahsız bir kolluk kuvvetidir.   Zabıta belediyelerin her an vatandaşla yüz yüze iletişim halinde ve sahada olan, belediyelerin diğer birimlerinin gözü, kulağı, istihbarat ağı, bu haliyle tüm birimlere destek veren, onlarla koordineli çalışan, şehirlerin her türlü sorununu gören, dokunan bir birimdir.   Belediye zabıta teşkilatı personel kadro ve unvanları; Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmeliğe göre belirlenmiş; zabıta daire başkanı, zabıta müdürü, zabıta şube müdürü, zabıta amiri, zabıta komiseri ve zabıta memuru unvanlı kadrolar ile hizmet için gerekli diğer kadrolardan oluşur.   Daire Başkanı ve Zabıta Müdürü dışındaki personelin atamaları 11.04.2007 tarih ve 26490 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Belediye Zabıta Yönetmeliğinde belirtilen görevde yükselme sınavları ve diğer esaslara göre atama ve seçimi yapılır. Personel temininde ana kaynak;  Kamu Personeli Seçme Sınavına katılan kişilerdir. Bu kişiler arasından puan barajı ve nitelikleri Belediye Zabıta Yönetmeliğinde belirtilen esaslar ile ilgili belediyenin belirlediği esaslara uyan kişiler arasından Zabıta Memuru alımı ve seçimi yapılır.   Bu kapsamda;  Aydın Büyükşehir Belediyesinin İlk kurucu zabıta dairesi başkanı olarak yaklaşık 10 yıl görev yaptığım Zabıta Teşkilatının göreve başladığım ilk günden, ayrıldığım son güne kadar Zabıta Yönetmeliği ve Norm Kadro esaslarına göre gelişimini,  değerlendirmesini yapalım.   Aydın Büyükşehir Belediyesi;  Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmeliğin EK-1 cetvelinde A-2 Grubunda nüfusu 1.000.000-1.999.99 olan Belediyeler grubu arasında yer almaktadır. Yine aynı yönetmeliğin EK-2 A-2 Grubu Büyükşehir Belediyeleri Norm Kadro Standartları cetvelinde; Zabıta Dairesi Başkanlığının Norm Kadrosu: Daire Başkanı 1 Zabıta Şube Müdürü: 7 Zabıta Amiri: 21 Zabıta Komiseri: 63 Zabıta Memuru: 315 kişi olmak üzere toplam 407 kişidir.       Aydın Büyükşehir Belediye Meclisinin16.04.2014 tarih inde yapılan ilk meclis toplantısında; '' Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde bulunan 4.000 metrekare ve üzeri park, bahçe, meydan ve benzeri alanlar ile imar planında genişliği 12 metre ve üzeri olan caddelerde 5216 Sayılı Büyükşehir Belediye Kanununun 7'nci maddesindeki görev sorumlulukların Büyükşehir Belediyesince yürütülmesine karar verilmiştir.     Alınan bu karar sonrası Zabıta Dairesi Başkanlığı olarak 17 ilçede yetki alanlarının tespiti ve analizi yapılarak; nasıl bir teşkilatlanma yapılmasına dair raporlar hazırlanmıştır. Ayrıca görev, yetki ve sorumluluk alanlarına uygun olarak Belediye Emir ve Yasaklar Yönetmeliği ile birlikte Zabıta Görev ve Çalışma Yönetmeliği hazırlanarak; Büyükşehir Belediye Meclisinin onayına sunulmuştur.      Amacım burada eleştiriden öte gelişen, büyüyen günden güne nüfusu ve ihtiyaçları artan Büyükşehir statüsündeki Aydın ilimizde Zabıtanın kurumsal kapasitesinin, kadrolarının şehrin ihtiyaçlarına, görev, yetki ve sorumluluk alanlarına göre düzenlenmesine katkı sağlamak, günden güne norm kadro esaslarından ve liyakatten uzaklaşan, siyasallaşan, taşeronlaşan belediyelerin ilgililerini tedbir almaya yönlendirmek ve durum tespiti yapmaktır.     Maalesef Zabıta Dairesi Başkanı olarak yaklaşık 10 yıl çalıştığım Aydın Büyükşehir Belediye Başkanlığında; Zabıta Yönetmeliğine, Norm Kadro esaslarına ve Zabıta Yönetmeliğinde belirtilen görevleri görev, yetki ve sorumluluk alanlarına uygun yapacak bir zabıta teşkilatı kuramadım. Bu durum bir başkan olarak benim başarısızlığımın bir göstergesiydi!          Görev yaptığım süre içerisinde; Kamu Personeli Seçme Sınavı ve Zabıta Yönetmeliğine uygun şekilde personel alımı olmamış, sahada gece, gündüz mesai mefhumu gözetmeden çalışan fedakâr, cefakâr Zabıta Personelinin idealleri olan “ Görevde Yükselme Sınavı” açılamamış, yapılamamıştır. Bu konuda yazılan rapor ve teklifler hiçbir şekilde dikkate alınmamıştır. Bu hususlar görev yaptığım dönemde birçok kez, değişik şekillerde personel almaya ve atama yapmaya yetkili belediye üst yöneticilerine bildirilmiştir. Hepsi olumsuz sonuçlanmıştır.     Yukarıda belirtilen tüm olumsuzluklara rağmen mevcut imkân ve kabiliyetlere uygun olarak; görev, yetki ve sorumluluk alanlarında ilçe belediyeleri, kamu kurum ve kuruluşları, sivil toplum örgütleri ve vatandaşlarımızla birlikte koordineli, iç içe başarıyla hizmet yapılmıştır.     Çalıştığım dönemde Norma Kadroya göre personel sayısı 407 olması gereken Zabıta Daire başkanlığının kadrosu; norm kadronun en fazla % 15-16’arasında (60-65personel) bir mevcutla çalışmıştır. Bu orana, sayıya Daire Başkanı, müdürler, komiser, zabıta memuru, işçi ve taşeron olarak çalışan personel dâhildir. Bugün itibarıyla norm kadroya göre halen görevde olan personel sayısının % 10-% 12 arasında (40-45 personel) olduğunu değerlendirmekteyim.     Sonuç olarak; Kanunlar ve Yönetmelikler nezdinde çok önemli bir teşkilat olan Zabıta Teşkilatlarımızın bazı belediyeler tarafından değeri ve kıymeti anlaşılmamakta, idrak edilememektedir. Kendinin ve yandaşlarının yükselmesini liyakat gözetmeksizin, kayıtsız şartsız yerine getiren, bunun için kamu kaynaklarını hoyratça harcayan, savuran Yerel Yöneticiler her zaman fedakâr ve cefakâr bir şekilde çalışan, yeri geldiğinde acımasızca eleştirilen, horlanan güzide zabıta teşkilatının gelişmesi, yükselmesi adına kılını kıpırdatmamaktadır.     Bu duygu ve düşüncelerle; 4 Eylül 1826 tarihinde kurulan; kuruluş gününe bağlı olarak ülkemizde 1-7 Eylül tarihleri arasında Zabıta Haftası kutlanan, Beldelerimizin düzenini, halkımızın sağlık, huzur ve esenliğini sağlamakla görevli Zabıta Teşkilatımızın Zabıta Haftasını ve 199. kuruluş yıldönümünü en içten dileklerimle kutluyor, yasalar nezdindeki değer ve özlük haklarına kavuşmaları dileğiyle, Tüm Zabıta Teşkilatlarımızın değerli personeline sevgi, saygı ve sevgilerimi sunuyor, görevlerinde başarılar diliyorum. NOT: Eleştirilmeyi kendini aşağılama görenler; bir ömür yanlışlarına takdir bekleme paranoyası içinde yaşarlar. Takdir kendini sorgulayanların hakkı… Sevgiyle, saygıyla, dostça kalın.