Aydın’da süt çiftlikleri için iklim dayanıklılığı masaya yatırıldı

Avrupa Birliği Ufuk Avrupa Programı kapsamında desteklenen CLIMAAX Projesi çerçevesinde yürütülen ’Süt Çiftliklerinde İklim Direncinin Artırılması: CliResDairy Projesi’ kapsamında Aydın’daki paydaşların katılımıyla proje çalıştayı düzenlendi.

Aydın İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği (ADSYB) yürütücülüğünde gerçekleştirilen çalıştayda, iklim değişikliğinin süt sığırcılığı sektörü üzerindeki etkileri, Aydın özelinde öne çıkan iklim riskleri ve bu risklere karşı geliştirilebilecek uyum stratejileri ele alındı. Saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasının ardından toplantının açılış konuşmasını yapan ADSYB Başkanı Mehmet Sedat Güngör, CliResDairy Projesi’nin, Avrupa Birliği’nin İklim Değişikliğine Uyum Misyonu kapsamında yürütülen CLIMAAX Projesi tarafından desteklendiği belirterek, Avrupa genelinde 15 ülkeden 68 projenin hibe almaya hak kazandığı CLIMAAX kapsamında, Türkiye’den seçilen projeler arasında yer alan CliResDairy Projesi’nin desteklenen tek tarımsal örgüt projesi olma özelliğini taşıdığını belirtti. Öte yandan Güngör, Aydın’da tarımsal örgütler tarafından yürütülen ilk Ufuk Avrupa Projesi niteliğinde olan ve 22 ay süreyle yürütülen projenin bütçesinin 145 bin 875 avro olduğu kaydetti.

İklim değişikliği süt sığırcılığını zorluyor
İklim değişikliğinin artık sadece çevresel değil, tarımsal üretimin sürdürülebilirliğini doğrudan etkileyen yapısal bir sorun haline geldiğini vurgulayan ADSYB Başkanı Güngör, proje kapsamında Aydın’daki süt sığırcılığı işletmelerinin karşı karşıya olduğu iklim risklerinin bilimsel yöntemlerle ortaya konulduğunu ve bu risklere yönelik uygulanabilir uyum stratejilerinin geliştirilmeyi hedeflediğini ifade etti. Proje kapsamında hazırlanan Çoklu Risk İklim Değerlendirmesi Raporu’nda, artan sıcaklıklar, tarımsal kuraklık, aşırı yağışlar ve taşkınların hem yem bitkileri üretimi hem de süt sığırcılığı işletmeleri üzerinde ciddi baskı oluşturduğunun tespit edildiği aktaran Güngör, özellikle yaz aylarında artan sıcaklıkların süt sığırlarında ısı stresine neden olduğu, bunun da süt verimi ve hayvan refahını olumsuz etkilediği belirtildi.

Projenin uluslararası düzeyde gördüğü ilgi, izledikleri yaklaşımın doğru bir zeminde ilerlediğini de gösterdiğini belirten Güngör, "Barselona’da geçtiğimiz Haziran ayında düzenlenen CLIMAAX Proje Çalıştayı kapsamında, CliResDairy Projesi 68 proje arasından en başarılı ilk 10 proje arasında yer almıştır. Bu başarı, sahayla güçlü bağ kuran ve bilimsel temele dayanan bir çalışma yürütmemizin sonucudur. Önümüzdeki dönemde iklim değişikliği konusu küresel gündemde daha da belirleyici hale gelecektir. Bu kapsamda, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Taraflar Konferansı’nın 31’inci Toplantısı olan COP31’e Türkiye’nin ev sahipliği yapacak olması, tarım sektörünün iklim politikalarındaki rolünün daha görünür hale gelmesi açısından önemli bir fırsat sunmaktadır. Yerel ölçekte yürütülen bu tür çalışmaların, ulusal ve uluslararası iklim politika süreçlerine somut katkılar sağlayacağına inanıyoruz. Bu çerçevede hayata geçirilen CliResDairy Projemiz, Aydın ili özelinde süt sığırcılığı sektöründe iklim değişikliğine bağlı riskleri bilimsel yöntemlerle ortaya koymayı, bu riskleri azaltmaya yönelik uygulanabilir uyum stratejileri geliştirmeyi ve süt işletmelerinin iklim değişikliğine karşı direncini artırmayı amaçlamaktadır. Projemiz kapsamında sıcak hava dalgaları, tarımsal kuraklık, aşırı yağış ve taşkınlar olmak üzere dört temel iklim riski ele alınmaktadır" dedi.

Isı stresi ve yem maliyetleri öne çıkıyor
ADSYB Başkanı Güngör, projenin 1. raporu kapsamında gerçekleştirilen iklim riski analizleri ve projeksiyon çalışmalarının, Aydın ilinde hem bitkisel hem de hayvansal üretimin iklim değişikliğinden önemli ölçüde etkilendiğini ortaya koyduğunu belirterek, "Yapılan değerlendirmelerde, artan sıcaklıklar ve yağış rejimindeki düzensizliklerin, yem bitkileri üretiminde verim ve kalite kayıplarına yol açtığı görülmektedir. Özellikle mısır, buğday ve arpa gibi süt sığırcılığı açısından kritik yem bitkilerinde, tarımsal kuraklığa bağlı üretim kayıplarının belirginleştiği tespit edilmiştir. Bu durum, yem temininde sürekliliği zorlaştırmakta ve yem maliyetleri üzerinden süt işletmelerinin ekonomik sürdürülebilirliğini etkilemektedir. Hayvansal üretim açısından bakıldığında ise, 1. rapor sonuçları, artan sıcaklıkların ve sıklaşan sıcak hava dalgalarının süt sığırlarında ısı stresine neden olduğunu göstermektedir. Yapılan analizlerde, özellikle yaz aylarında hayvan refahının olumsuz etkilendiği; bunun da süt verimi ve döl verimliliği üzerinde düşürücü bir etki oluşturduğu ortaya konulmuştur. Uzun süreli aşırı sıcaklara maruz kalmanın, hayvan sağlığı ve işletme verimliliği açısından önemli bir risk unsuru haline geldiği değerlendirilmektedir. Bunun yanı sıra, yoğun yağışlar ve nehir taşkınları; mera alanları, yem üretim sahaları ve işletme altyapısı üzerinde olumsuz etkilere yol açmakta, üretim süreçlerinde aksamalara neden olmaktadır. Projemizin 1. Raporu, bu risklerin yalnızca çevresel değil; aynı zamanda ekonomik ve yapısal sonuçlar doğurduğunu açıkça ortaya koymaktadır. Ortaya konulan bu bilgiler, iklim değişikliğine uyumun süt sığırcılığı sektörü açısından ertelenemez bir ihtiyaç olduğunu göstermektedir. Bu nedenle CliResDairy Projesi, yalnızca riskleri tespit etmeyi değil; aynı zamanda yetiştiriciler, kamu kurumları, üniversiteler ve diğer paydaşlarla birlikte çözüm yollarını geliştirmeyi hedeflemektedir" diye konuştu.

Konuşmasının sonunda proje boyunca desteklerini kendilerinden desteklerini esirgemeyen Aydın İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’ne, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat ve Veteriner Fakültelerine, veri desteği sağlayan AFAD Aydın İl Müdürlüğü başta olmak üzere tüm paydaşlara teşekkür etti.

Yapılan konuşmaların ardından CliResDairy Projesi Koordinatörü Dr. Hediye Cerit proje hakkında bilgilendirmelerde bulundu. Toplantıda son olarak ilk tespitlere ilişkin sunumlar gerçekleştirilip süt çiftliklerinde iklim risklerine ilişkin değerlendirmeler yapılarak mevcut durum, karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri ele alındı.

Aydın HABERİ